Η κληρονομιά στην Ελλάδα.

Του Χρήστου Ηλιόπουλου* Όταν ένας Έλληνας του εξωτερικού μαθαίνει ότι δικαιούται μίας κληρονομιάς στην Ελλάδα, πρέπει να κάνει ορισμένα απλά βήματα για να μάθει τι ακριβώς δικαιούται και πώς μπορεί να το κληρονομήσει. Ενδείκνυται ο ενδιαφερόμενος να επικοινωνήσει με δικηγόρο στην Ελλάδα, για να λάβει συμβουλές για το πώς θα διεκδικήσει αυτό που δικαιούται. Οι Έλληνες που διαμένουν στο εξωτερικό πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν είναι απαραίτητο να ταξειδεύσουν αυτοπροσώπως στην Ελλάδα για να ρυθμίσουν την κληρονομιά. Πρώτον διότι οι διαδικασίες μπορεί να διαρκέσουν λίγους ή πολλούς μήνες, δηλ. χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να παραμείνει ο κάτοικος εξωτερικού στην Ελλάδα. Δεύτερον, διότι όλα τα στάδια της κληρονομικής διαδοχής μπορούν να εκτελεσθούν από ένα έμπιστο πρόσωπο που μένει μονίμως στην Ελλάδα και γνωρίζει το νόμο. Το πρόσωπο αυτό είναι συνήθως ένας δικηγόρος Ελλάδος, ο οποίος έχει την επιστημονική κατάρτιση και την εμπειρία να αναλάβει την ευθύνη να ολοκληρώσει την κληρονομική υπόθεση στο όνομα και για λογαριασμό του κληρονόμου που μένει στο εξωτερικό, πάντα σύμφωνα με τις επιθυμίες και το συμφέρον του πελάτη του, εξασφαλίζοντας μάλιστα το απόρρητο των χειρισμών της υποθέσεως. Η πληρεξουσιότητα προς τον δικηγόρο ή προς συγγενή ή έμπιστο φίλο στην Ελλάδα δίδεται με πληρεξούσιο που ο κληρονόμος υπογράφει στο Προξενείο της Ελλάδος ή σε συμβολαιογράφο στο εξωτερικό, μετά από σχέδιο πληρεξουσίου που έχει στείλει ο δικηγόρος από την Ελλάδα. Το σχέδιο είναι πολύ σημαντικό, διότι το πληρεξούσιο πρέπει να περιλαμβάνει όλες τις εντολές που είναι αναγκαίες για την κληρονομική υπόθεση στην Ελλάδα, όπως επίσης θέματα εφορίας, κτηματολογίου, δήμοτολογικών εγγραφών, μισθώσεων, αλλά και ενδεχόμενης μεταγενέστερης πωλήσεως, δωρεάς ή γονικής παροχής των κληρονομιαίων που θα αποκτήσει ο κληρονόμος. Ο ενδιαφερόμενος κάτοικος εξωτερικού πριν μιλήσει με δικηγόρο στην Ελλάδα, πρέπει να γνωρίζει το πλήρες όνομα του θανόντος, τα ονόματα των γονέων του, τον τόπο και τον χρόνο που απεβίωσε και το αν άφησε πλησιέστερους συγγενείς, δηλαδή σύζυγο και παιδιά. Αν δεν υπάρχουν παιδιά, καλό είναι να γνωρίζουμε τα ονόματα των αδελφών του θανόντος ή των παιδιών αδελφών που έχουν ήδη αποβιώσει. Σημαντική πληροφορία είναι το αν υπάρχει διαθήκη και αν ναι, πού εχει συνταχθεί, δηλ. στο εξωτερικό ή στην Ελλάδα καθώς και ποιός την έχει τώρα, ώστε να καθορισθεί σε ποιά χώρα θα δημοσιευθεί. Το περιεχόμενο της διαθήκης έχει μεγάλη σημασία, διότι θα μας δείξει ποιοί κληρονομούν, σε τι ποσοστό, αλλά και το αν η διαθήκη είναι έγκυρη, αν έχει συνταχθεί σε συμβολαιογράφο ή αν είναι ιδιόγραφη, όπως επίσης και αν το περιεχόμενό της έχει νομική αρτιότητα, ή περιλαμβάνει ανεφάρμοστες διατάξεις. Τα περιουσιακά στοιχεία στην Ελλάδα του θανόντος ή της θανούσης είναι ένα επίσης πολύ σημαντικό θέμα που ο κληρονόμος καλό είναι να γνωρίζει. Αν υπάρχουν αντίγραφα συμβολαίων, αυτά βοηθάνε πολύ, όπως και στοιχεία για αριθμούς τραπεζικών λογαριασμών. Ακόμα όμως και η γνώση του τόπου καταγωγής του θανόντος, ή του τόπου όπου έζησε κάποιο διάστημα και μπορεί να έχει περιουσία, αποτελούν στοιχεία που μπορούν να οδηγήσουν τον δικηγόρο να ερευνήσει στο υποθηκοφυλακείο για να εντοπίσει συμβόλαια και άλλες νομικές πράξεις. Ο φόρος κληρονομίας, τέλος, είναι μηδενικός ή χαμηλός για κληρονομιές μικρές ή μεσαίας αξίας, εφόσον κληρονόμος είναι τέκνο ή σύζυγος του θανόντος και οι κάτοικοι εξωτερικού πρέπει να μην ανησυχούν ότι θα πληρώσουν πολλά στην εφορία για την κληρονομιά. Αυτό βεβαίως ισχύει όταν η κληρονομιά δηλώνεται εμπροθέσμως στην ελληνική εφορία, δηλ. εντός έξι μηνών αν ο κληρονομούμενος απεβίωσε στην Ελλάδα και οι κληρονόμοι ζουν στην Ελλάδα και εντός δώδεκα μηνών, αν ο κληρονομούμενος απεβίωσε στο εξωτερικό, ή αν οι κληρονόμοι είναι κάτοικοι εξωτερικού. *Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. www.greekadvocate.eu bm-bioxoi@otenet.gr ktimatologiolaw@yahoo.gr